Het Sigmaplan werd in 1977 opgestart door de overheid, nadat zware overstromingen een jaar eerder grote delen van Vlaanderen troffen. Ook in Klein-Brabant stroomden toen heel wat gebieden onder water. Om zulke rampen in de toekomst te voorkomen, besloot de regering de dijken langs de Schelde en haar zijrivieren te verhogen en op zorgvuldig uitgekozen locaties gecontroleerde overstromingsgebieden (GOG’s) aan te leggen.
GOG’s bergen overtollig rivierwater bij extreme weersomstandigheden. Zo houden ze de achterliggende woongebieden droog. Verschillende overstromingsgebieden bewezen hun goede werking al tijdens de sinterklaasstorm van 2013. Nu hebben W&Z en het ANB ook inrichtingsplannen klaar voor het Sigmaproject Cluster Bornem, dat Bornem en zijn omgeving zal beschermen bij hoge waterstanden op de Schelde.
Sigmaplan brengt veiligheid één unieke natuur
De Cluster Bornem telt zowat 216 hectare, verspreid over drie deelgebieden. Michiel Derycke va W&Z: “De Oudbroek-Schellandpolder, het grootste gebied, ligt langs de Schelde en de kruising met het Zeekanaal Brussel-Schelde. Doordat het gebied bij extreme weersomstandigheden gecontroleerd onder water kan stromen, lopen Bornem en zijn omgeving dan niet langer gevaar.”
Bij normale weersomstandigheden biedt het gebied alle kansen aan natte natuur, waarin drassige graslanden en elzenbroekbos elkaar afwisselen. Elias Verbanck van het ANB: “Nu al vind je in de Oudbroek-Schellandpolder veel spechten, houtsnippen en uitzonderlijke planten. Die natuurlijke rijkdom zouden we met de overstromingsgebieden van Bornem alleen maar uitbreiden. Ze vormen een ideaal leefgebied voor onder meer purperreigers en zullen ook talloze libellen lokken.”
Respect voor erfgoed, omgeving en buurtbewoners
De natuur van de Cluster Bornem zal naadloos aansluiten op het beschermde erfgoed in de omgeving. “Zo krijgt de Notelaerdreef, die het paviljoen De Notelaer verbindt met het kasteeldomein d’Ursel, weer een prominente plek in het landschap”, zegt Michiel Derycke. “We planten er zelfs opnieuw notelaars aan. In de toekomst zullen wandelaars dus kunnen genieten van de stilte in een nog unieker natuurlijk landschap.”
Het inrichtingsplan voor de Cluster Bornem werd opgemaakt in overleg met de betrokkenen, zoals gemeentebesturen, natuurverenigingen en landbouworganisaties. “Voor de inrichting van de gebieden echt van start kan gaan, zijn er nog stedenbouwkundige vergunningen nodig”, zegt Michiel Derycke. “Ten vroegste in 2017 kunnen we de werken aanvangen. Bij elke fase krijgen omwonenden, eigenaars of gebruikers de kans om hun mening te geven over de inrichtingsplannen, bijvoorbeeld op deze infomarkt.”