Bedreigde biodiversiteit
Dit jaar is het thema ‘wetlands en biodiversiteit’. ‘Wetlands’ wordt in deze internationale context gebruikt als verzamelnaam voor diverse vormen van natte natuur: moerassen, meren, natte graslanden of bossen tot zelfs visvijvers en rijstvelden. Samen huisvesten die een indrukwekkende rijkdom aan plant- en diersoorten. Dat kunnen de Sigmagebieden zeker bevestigen. In de ontpolderingen, gereduceerde getijdengebieden en natte graslanden die we in het kader van het Sigmaplan aanleggen, zien we tal van planten- en diersoorten heropleven. Bovendien beschermt die natte natuur ons tegen overstromingen en droogte, zuivert ze ons water en slaat ze CO2 op.
Het Sigmaplan is wat dat betreft broodnodig. Want ook in Vlaanderen is er al veel natte natuurverloren gegaan door het rechttrekken van rivieren, drooglegging, overbemesting, vervuiling … Daarom voorzien we bij de uitvoering van het Sigmaplan gerichte ingrepen om die natte natuur te beschermen en te herstellen.
De natuur een handje helpen
Door de aanleg van gecontroleerde overstromingsgebieden met gereduceerd getij en
ontpolderingen ontstaan er slikken en schorren: zeldzame getijdennatuur die krioelt van het leven. Van de minuscule bodemdiertjes die in de modderige slikken leven tot de steltkluut die ze eruit pikt. We zorgen voor visvriendelijke sluizen en vistrappen, zodat vissen vrij kunnen bewegen om voedsel en rustige paaiplaatsen te vinden. En als de vissen het goed doen, gaan ook andere soorten, zoals de otter, de kwak en de visarend, erop vooruit. We creëren nieuwe en beschermen bestaande natte graslanden. Waar nodig verminderen we de hoeveelheid meststoffen in de grond door een aangepast begrazings- of maaibeheer. Soms graven we daarvoor zelfs een deel van de bodem af, dat heet dan plaggen. Zo wordt het gebied niet overheerst door de snelst groeiende soort, maar ontstaat er ruimte voor allerlei grassen, kruiden en bloemen. Daar profiteren op hun beurt vele soorten insecten, vogels en kleine zoogdieren van. Langs waterpartijen zoals poelen en afgesneden rivierbochten of meanders zorgen we voor natuurlijke, onverharde oevers. Zeldzame watervogels kunnen er schuilen in de hoge vegetatie en ook amfibieën zoals de kamsalamander hebben behoefte aan beschutting langs het water. Waar nodig ruimen we de dikke sliblaag en bladeren en zorgen we voor meer lichtinval om waterplanten alle kansen te geven.
Wandelschoenen aan
Met zulke ingrepen proberen we dus de beschikbare ruimte maximaal te benutten. In ruil daarvoor krijgen we natuur die Vlaanderen veiliger, properder en zeker ook mooier maakt. Ga dit weekend dus zeker eens de deur uit om onze natte natuur te vieren voor World Wetland Day. Op de wandelpaden langs de Sigmagebieden ben je alvast meer dan welkom!
Foto boven: wetland in Kalkense Meersen ©Yves Adams